Rządowe finansowanie dostaw z Polski w ramach kredytów eksportowych to ważny temat. Zawieranie międzyrządowych umów w zakresie udzielenia kredytu rządu polskiego rządom innych krajów oparte jest o przepisy ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych. Otrzymanie oficjalnego wystąpienia strony rządowej potencjalnego kredytobiorcy do rządu Rzeczypospolitej Polskiej daje początek do opiniowania przez międzyresortowy Zespół do spraw międzyrządowej współpracy kredytowej. Decyzja o pozytywnej opinii to droga do przygotowania umowy o udzieleniu kredytu, prowadząca do negocjacji warunków kredytu i zapisów umowy międzyrządowej.
Wynegocjowane i podpisane kontrakty eksportowe (w ramach umowy) są akceptowane przez właściwe władze obu stron, zgodnie ze stosowną procedurą zaś sam wybór kontraktów oraz kontrahentów do finansowania, w ramach kredytu rządowego, należy do kredytobiorcy według regulacji obowiązujących w danym kraju.
Strona polska weryfikuje zgodność zawartych kontraktów eksportowych z międzyrządową umową kredytową, zaś kontrakty powinny być zawierane przez przedsiębiorców (eksporterów) mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tak więc przedsiębiorstwa, zamierzające finansować swoje kontrakty eksportowe w ramach kredytów rządowych, zobowiązane będą do:
- przedstawienia zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami i składkami ZUS;
- prowadzenia działalności gospodarczej na terenie kraju przez okres minimum 3 lat;
- legitymowania się doświadczeniem w zakresie realizacji projektów z danej dziedziny, co powinno zostać potwierdzone referencjami od zamawiających;
- zapoznania się z treścią oświadczeń eksportera ( informujących o zasadach realizacji indywidualnego kontraktu w ramach międzyrządowej umowy kredytowej i dotyczących braku przekupstwa zagranicznego funkcjonariusza publicznego przy zawieraniu kontraktu eksportowego) włączenie z ich podpisaniem.
Po stronie polskiej kontrakty eksportowe (w ramach kredytów rządowych) uzgadniane są przez Ministerstwo Finansów z Ministerstwem Rozwoju i Ministerstwem Spraw Zagranicznych, zaś same płatności z tytułu ich realizacji dokonywane są ze środków budżetu państwa za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego bezpośrednio na rzecz polskich eksporterów. Wypłata przedsiębiorstwa następuje w złotych polskich (po kursie kupna NBP obowiązującym dla zagranicznej waluty kontraktu w dniu wypłaty). Podstawą w wyżej opisanym zakresie są dokumenty przyjęte w kontrakcie, zaakceptowane przez importera oraz jego bank.
W przypadku międzyrządowych umów kredytowych w ramach pomocy wiązanej, konieczne jest spełnienie wymogów OECD dotyczących pomocy (stosowna procedura notyfikacyjna prowadzona jest przez Ministerstwo Finansów na podstawie dokumentów przekazanych przez eksporterów oraz kredytobiorców). Jak wynika z „Porozumień w sprawie oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych” kredyty rządowe na finansowanie eksportu z Polski mogą być udzielane na warunkach komercyjnych bądź zasadach preferencyjnych (w formie tzw. pomocy wiązanej z wybranych krajów rozwijających się wg. listy publikowanej przez OECD). Istotne jest to, że same warunki finansowe kredytu (w formie pomocy wiązanej) są preferencyjne na skutek niższego oprocentowania, dłuższego okresu karencji oraz terminu spłaty.
W ramach opisanej pomocy realizowane są projekty dotyczące ochrony środowiska, zdrowia, modernizacji i poprawy bezpieczeństwa pracy, warunków bytowych ludności, rozwoju obszarów wiejskich czy edukacji, czyli takie które przyczynią się do poprawy sytuacji w kraju, co jest istotne gospodarczo. Ważnym warunkiem jest to, że opisane projekty podlegają finansowaniu, nie mogą jednocześnie być samo-finansowane bądź wykazywać możliwości w tym zakresie oraz nie mogą mieć możliwości finansowania komercyjnego.
